big brother

Wielki Brat (ang. Big Brother) - postać stworzona przez George'a Orwella w jednej z najsłynniejszych antyutopii Rok 1984. A także jedna z ikon popkultury.
Uwaga! W dalszej części artykułu znajdują się szczegóły fabuły lub zakończenia utworu.

W powieści jest najwyższym wodzem Partii, rządzącej fikcyjnym państwem, Oceania. W rzeczywistości, prawdopodobnie, nie istnieje i jest jej personifikacją. Oficjalnie, nigdy nie umrze. Przedstawiany jako głowa około czterdziestoletniego mężczyzny z czarnym wąsem. Zazwyczaj, wielkich gabarytów. Oczy stylizowane tak, że wydawały się podążać za każdym, kto je oglądał, nawet na monetach. Zawsze z napisem:
Wielki Brat patrzy

Imię nawiązuje do totalitarnej propagandy: Naród jest jak rodzina, przywódca wybitny kolos stojący na straży. Bardziej uniwersalne niż imię i nazwisko lub pseudonim. Sama postać symbolizuje Stalina, totalną kontrolę wszystkiego, atmosferę strachu o własne życie, dyscypliny i wszechobecną inwigilację oraz pragnienie bycia bogiem. Wygląd, prawdopodobnie, nawiązuje do plakatu Horatio Kitchenera, gdyż opis twarzy w książce jest podobny.

W popkulturze przyjął się jako, pejoratywne określenie totalnego monitoringu internetu i telefonii przez służby specjalne. A także postulatów, by każdy człowiek, w chwili narodzin, otrzymywał rodzaj teczki policyjnej z odciskami palców, próbką materiału genetycznego, obrazem siatkówki itp. Rzadziej telewizji przemysłowej na ulicach. A szczególnie bezgranicznego podsłuchiwania każdego bez zezwolenia w imię "wojny z terroryzmem" przez tajne służby. Częsty temat teorii spiskowych. Przez kilka lat, także, tytuł telewizyjnego show: Big Brother w około 20 krajach.